Иргэд: Орчуулгын бүтээлд найруулга зүй, үг үсгийн алдаа их гардаг нь номын агуулгыг бүрэн ойлгоход хүндрэл учруулдаг
Манай улсад 1990 оноос өмнө орчуулагчид бүтээлээ олон шат дамжлагаар хянуулсны эцэст хэвлүүлдэг байжээ. Харин өнөө цагт хэн, юу хүссэнээ орчуулан, хэвлүүлж гаргах чөлөөт зах зээл бий болсон. Гэвч орчуулгын бүтээлүүдийн зарим нь найруулга зүй, үг үгсийн алдаа зэргээс авхуулаад орчуулгын наад захын стандарт хангахгүй байгааг уншигчид хэлж байна. 

Парисын дарь эхийн сүм номын 1962 оны орчуулга болон 2022 оны орчуулгын бүтээлийн хэсгээс харьцуулж харцгаая.

Энэ мэтчилэн сүүлийн үеийн орчуулгын ном бүтээлд найруулга зүй, үг үсгийн алдаа их гарч байгаа нь тухайн номын агуулгыг бүрэн ойлгоход хүндрэл учруулдаг. Ингэснээр хүүхэд залуус гадаад уран зохиол бүтээлийг таньж мэдэх, тэдгээрээс суралцахад саад тотгор болж байгааг уншигчид хэлж байна.

Сайн орчуулгын бүтээлд редактор чухал үүрэг гүйцэтгэдэг

Дэлхийн ихэнх улсад сайн орчуулгын номыг хэвлэлийн компаниуд үнэ хаялцаж аваад, орчуулагчтай нь гэрээ хийж, редакторлах, олон нийтэд түгээх, маркетинг хийх зэргээр бүх асуудлыг нь хариуцдаг байна. Энэ нь зах зээлд өрсөлдөөн үүсгэж, чанартай бүтээл хэвлэгдэхэд нөлөөлдөг байна.

Нөгөөтээгүүр чанартай бүтээл хэвлэгдэн гарахад редактор буюу хянан тохиолдуулагч гол үүрэг гүйцэтгэдэг. Гэвч манай улсын хэвлэлийн компаниудад мэргэжлийн редакторын хүний нөөц туйлын дутагдалтай байгаа нь чанаргүй орчуулгын бүтээл гарахад нөлөөлдөг гэж үзэж байна.

Мөн орчуулгын чанартай бүтээл гаргахын тулд орчуулагч нарын үнэлэмж маш том үүрэгтэйг мэргэжлийнхэн хэлж байгаа юм. Гэвч ном үйлдвэрлэх түүхий эд, цаасаа импортоор авдаг манай улсад энэ нь эргээд ном зарагдах үнийг өсгөх нөхцөл болдог байна. Тиймээс иргэд орчуулгын бүтээлийг сонгож уншихдаа зах зээлийн зарчмаар ялгаж уншихаас өөр аргагүй байна.

Муу орчуулгатай ном уншвал буруу найруулга, хэв маягт суралцах үр дагавартай
Сүүлийн үед дэлхий дахинд хараа зүйн буюу нүдэлж тогтоох арга хөгжиж байна. Энэ нь тухайн хүнд тайлбарлахгүйгээр, зөвхөн харуулж, ажиглуулж, уншуулж сургадаг арга. Тиймээс муу орчуулгатай ном уншвал буруу найруулга, хэв маягт суралцах үр дагавартай юм байна.